Welcome to Gaia! :: View User's Journal | Gaia Journals

Właśnie ukazało się uzasadnienie do wyroku w sprawie przeciwko agentowi turystycznemu o zwrot ok. 15 tys. zł z tytułu procedury bankowej obciążenia zwrotnego (tzw. chargeback). Brak zapłaty należności przez właścicielki wrocławskiego biura Alma skierował sprawę na drogę postępowania sądowego i sprawę wygrał (pisaliśmy o tym w numerze 8 „WT” 16-30 kwietnia 2014, „Agent wygrał w sprawie realizacji tzw. procedury chargeback”, s. 17.). Przypomnijmy, że chargeback polega na tym, że klient dokonujący płatności za produkt lub usługę za pomocą karty płatniczej, w przypadku niewywiązania się podmiotu z umowy, ma prawo zgłosić się do banku z wnioskiem o wycofanie transakcji. Przepis miał za zadanie zwiększyć zaufanie klientów do zawierania transakcji w obrocie bezgotówkowym. W praktyce jednak stał się sposobem dla konsumentów do masowego podważania umów sprzedaży.

Sąd orzekł na korzyść agentów

Sąd orzekł w uzasadnieniu, że interpretację umowy między bankiem a agentem należy oprzeć na okolicznościach, a nie na dosłownej treści umowy. W myśl tego bank PKO BP miał prawo  do wstrzymania płatności i odmowy zapłaty na rzecz pozwanych określonych kwot, jeśli budziły one wątpliwości banku. Jednocześnie pozwane nie były zobowiązane do naprawienia szkody w ramach procedury chargeback (obciążenia zwrotnego), gdyż to nie agent był odpowiedzialny za niewywiązanie się z umowy przez touroperatora. Sąd uznał, że bank zbyt pochopnie uznał reklamacje klientów, nie weryfikując dostatecznie wykonania umowy przez organizatora. Pozwane nie miały w tej sytuacji możliwości obrony przed szkodliwą procedurą. Jak czytamy w orzeczeniu:

„W sytuacji, gdy reklamacja jest składana już po przekazaniu środków na rachunek pozwanych i po ich przelaniu na rzecz organizatora imprezy turystycznej – żądanie zwrotu pieniędzy od pośrednika uznać należy za nieprawidłowe. Organizacje płatnicze przed oddaniem pieniędzy klientom niewypłacalnych biur podróży winny ustalić czy poszkodowany nie uzyskał pieniędzy z gwarancji upadłego touroperatora. To, że powód i PKO BP pośpieszyły się z zastosowaniem procedury chargeback, nie może powodować odpowiedzialności pozwanych. Nawet w razie uznania, że pozwane odpowiadają za ową ryzykowną transakcję, to ich odpowiedzialność nie powinna być wyższa, aniżeli należna im prowizja. Jednakże zdaniem sądu również w tym zakresie pozwane zwolnione są z odpowiedzialności (...).” 

Agentki niewinne

Kwestią sporną była także wiedza pozwanych o upadłości BBPT i SkyClubu, a tym samym odpowiedzialność za szkodę poniesioną przez bank PKO BP. Według sądu pozwane nie mogły mieć wiedzy o problemach finansowych organizatorów, a tym samym o planowanym ogłoszeniu upadłości przez te biura. To w ocenie sądu zwalnia je z odpowiedzialności za nienależyte wykonanie zobowiązań wynikających z umowy wobec powoda oraz względem przyjmowania płatności od klientów. W uzasadnieniu do wyroku wskazano, że: „Skoro bowiem pierwsza zaakceptowana płatność nastąpiła w styczniu 2012 r., a ostatnia 27 kwietnia 2012 r., to nie sposób czynić pozwanym zarzutu, że płatności kartami zostały zaakceptowane. W tak odległym okresie nie sposób przewidzieć jak zmieni się sytuacja na rynku turystycznym”. Sąd zwrócił przy tym uwagę, że w razie upadłości biura podróży klient w pierwszej kolejności powinien złożyć reklamację we właściwym urzędzie marszałkowskim, a dopiero w razie braku jej uwzględnienia skierować się z roszczeniem do banku.

Chargeback wciąż niepewny

Uzasadnienie do wyroku jasno wskazuje, że agent nie musi ponosić odpowiedzialności majątkowej z tytułu procedury chargeback, gdyż jest tylko pośrednikiem, a bank w tym przypadku zbyt szybko zdecydował się na uznanie reklamacji klientów. To ważny precedens, na który mogą się powoływać pozostali poszkodowani agenci. – To ewidentny przełom. Dużo agentów zostało pokrzywdzonych przez ten przepis. Uzasadnienie daje furtkę do rozpoczęcia procesów sądowych i pozwala http://glosator.com.pl